Gülden Çoktan – Yüzyılın salgını olarak adlandırılan obezite, en çok çocukları tehdit ediyor. Dünya üzerinde 1 milyara yakın insan obez. Türkiye’de ise 20 milyona yakın kişi, obez ya da fazla kilolu. Türkiye, yüzde 7.7 oranıyla çocuk obezitesinde Avrupa ikincisi. Özellikle de fazla paketli gıda tüketen ve fast food tarzı beslenen çocuklar en büyük risk grubunda. Yaz döneminde tüketimi artan serinletici şuruplu içecekler ise çocuklar açısından adeta obezite tuzağına dönüşüyor. Örneğin kahve zincirlerinin menülerinde yer alan frappuccino içeceklerin bir bardağı ortalama 300 kalori. 100 gramlık çilekli fondü ise 519 kalori. Sadece bu ikisinin tüketilmesi dahi bir çocuğun günlük alması gereken kalorinin yarısına denk geliyor.
Milliyet için son günlerde çocuklar
arasında popüler olan yiyecek ve içeceklerin içeriklerini inceleyen Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın şunları söyledi:
Bunlar boş kalori
“Çocuklar, dışarı çıktığı zaman yaz mevsimi olması nedeniyle çocuklar içeceklere yöneliyorlar. Bunlar zaten başlı başına gereksiz kalori demek. Boş kalori olarak adlandırıyoruz. Bazen kalorisini azaltmak için gıdaların içerisine tatlandırıcı koyuluyor. Bu sefer de tatlandırıcıların getirdiği tehlikelere maruz kalıyorlar. Özellikle 12 yaş altı çocuklar için tatlandırıcı tüketilmesi önerilmiyor. Bir taraftan hem şekerli gıdaları çok tercih ediyorlar hem de fast food tarzı ürünlere yöneliyor. Bunların her biri obezite için büyük risk faktörüdür. Sağlıklı bir çocuğun 2000 civarında kaloriye ihtiyacı var. Ama bir bardak kahvede veya içecekte bir öğünde alması gereken kaloriyi alabiliyor. Bu çok vahim. Eskiden fast food yemekleri konuşurduk. Şimdi fastfood içecekler gündem oldu. Bir an önce bu konuya el atılmalı.”
Kanserojen madde var
Çocukların bir öğünde alması gereken kaloriyi bir bardak içecekle aldığına dikkat çeken Prof. Dr. Aydın, gençler arasında tüketimi yaygın olan içeceklerle ilgili şu bilgileri verdi ve uyardı: “Örneğin son günlerde gençler arasında popüler olan bir frappuccino çeşidi var. Bir bardağı 300 kalori. İçerisinde toz şeker, toffee nut şurubu, ahududu şurubu ve krem şanti yer alıyor. Yapay şurupların kalori içeriği oldukça yüksek. Sadece bir bardak içeceğe katılan miktarı 100 kalori. Ayrıca kavrulmuş fındık yağı gibi kanserojen olma olasılığı bulunan bir madde barındırıyor. Bir de renklendirme için kullanılan gıda boyaları bu tip içecekleri daha da riskli hale getiriyor. Ejder meyvesi aromalı içecekleri de son günlerde her yerde görmek mümkün. İçeriğinde şeker, kıvam arttırıcılar, aroma vericiler, tatlandırıcılar ve renklendirici bulunuyor. Bu içeceklerin 600 ml’inde 230 kalori var. Bunu içenler maalesef günde bir tane de içmiyorlar. E ile başlayan her şey katkı maddesidir. Kanserden obeziteye, erken ergenlikten bağışıklık sistemi zayıflığına kadar birçok sorunun kaynağıdır. Stevia ve sukraloz tatlandırıcıdır ve çocuklar için zararlıdır. Tip 2 diyabet (şeker hastalığı) ve obeziteye yol açmasının yanında bağırsak mikrobiyatasını öldürerek birçok hastalığa meyil oluşturuyor. Bir de bu kadar katkı maddesinin yol açacağı alerjik ve otoimmün (bağışıklık sistemi) hastalık riskini de unutmamak gerekiyor.”
Renkli çay tuzağı
Renkli içerikleriyle çocukları cezbeden “bubble tea”lerin de masum olmadığına vurgu yapan Prof. Dr. Aydın, “Ortalama bir adet bubble tea’nin 50-100 kalori olduğunu belirterek, “Kesinlikle sağlıklı değil. Her şeyden önce içerisine konulan şey şeker. İkincisi ise aroma verici birtakım maddeler koyuluyor. Çoğunun içerisinde de gıda boyası var. Her bir katkı maddesi çocuğun gelişimine zarar veriyor. Çocuklar buradan gereksiz yere kalori alıyorlar” dedi.
AVRUPA BİRİNCİSİYİZ
■ 20 milyon: Türkiye’deki obez insan sayısı.
■ 7.7: Türkiye’deki obez çocuk oranı.
■ Her 100 kişiden 59’u fazla kilo sorunu yaşıyor.
■ Erkeklerin yüzde 30’unda, kadınların yüzde 40’ında obezite var.
İŞTE BÖYLE OBEZ OLUYORUZ
■ 2000: Bir çocuğun günlük alması gereken kalori miktarı.
■ 519: 100 gramlık çilekli fondüdeki kalori miktarı.
■ 300: Frappuccino içeceklerin bir bardağındaki kalori miktarı.
■ 230: Aromalı içeceklerin içindeki kalori miktarı.
■ 100: ‘Bubble tea’lerdeki kalori miktarı.
■ Günde 3 öğün beslenen çocuk, 2000 kalori alıyor.
Ancak içecek ve yiyeceklerle birlikte bu rakam normal sınırı geçerek, obezitenin yolunu açıyor.
